Dille
Zaaien
Dille is een plant die me altijd aan kant doet denken, zo fijn gevederd ziet het er breekbaar, draadachtig uit, maar het is best stevig. Als eenling staat hij zo smal tussen het overige groen. Toch valt hij altijd op. In de kruidentuin is dit jaar tweemaal dille gezaaid. Het eerste veldje kiemde goed, maar toen de plantjes een paar centimeter waren was het lang droog. Er is van die portie niet veel groot geworden. Toch staan er nog wel een aantal exemplaren inmiddels met zaad. Er tussen zijn ook weer nieuwe dilleplantjes gekiemd. De tweede zaaipoging was een rij tussen andere kruiden in, zodat het minder snel zou uitdrogen. Die rij staat er redelijk bij en wordt nu geoogst, maar echt hoog is het nog nergens geworden. Dille kan wel 90 centimeter hoog worden. Volgend jaar hopen we het overal verspreid en hoger tegen te komen, dat staat mooier. We zullen het ook weer zaaien.-
Bloemen
De latijnse naam is Anethum graveolens. Dille groeit in Nederland gemakkelijk, zelfs in de bermen kom je het af en toe tegen. De mooie schermen zijn heel geliefd in bloemenboeketten, maar als de plant eenmaal bloeit wordt het blad minder lekker. Regelmatig nieuw zaaien is dus nodig.
Dille wordt makkelijk verward met venkel. Venkel staat ook in de kruidentuin, bijna in het puntje, vlakbij de lavas. De venkel doet het heel goed dit jaar, is wel 75 centimeter hoog en bloeit ook met mooie, gele schermen. Venkel is donkerder groen tot blauwgroen en de jonge stengels zijn niet hol en de bloemschermen zijn platter en als de plant groter is maakt hij aan de voet een venkelknol.
Blad en zaad
Van dille gebruiken we het blad en het zaad. Het verschil zit in de mate van scherpheid. Het zaad is veel sterker van smaak tot zelfs een beetje bitter, het kruid heeft een heerlijk bouquet. Het past mooi bij andere smaken, en domineert niet snel. Daarom wordt het kruid veel gebruikt bij vis, kalfsvlees en kip en de fijnere groente soorten en salades, maar niet in combinatie met andere kruiden. Het mag niet worden meegekookt, dan verliest het alle smaak. In azijn gebruiken we het blad en bloemschermen, want die staan zo mooi. Indien dille gebruikt wordt om gerechten te versieren moet er op gelet worden dat het kruid niet gewassen wordt, het fijn bladig kruid kleeft snel aan elkaar.
Het gedroogde zaad wordt veel gebruikt bij het inleggen van komkommers en augurken. Je kunt er thee van zetten, wat licht slaapverwekkend is en helpt tegen winderigheid en slechte adem en het is ook goed bij het geven van borstvoeding. En je kunt er gewoon op kauwen. Het is rijk aan vitamine C.
Geschiedenis
Tot slot, nog wat geschiedenis. In de oudheid kregen Romeinse gladiatoren dillezaad omdat het hun kracht moest geven, of geluk bracht. Het werd in olie gebruikt als een smeersel om hun ledematen te versterken en spierpijnen te lenigen. Later in de 17e eeuw gebruikte men dille om het boze oog te bezweren, om baby’s zoet te houden en bij bruidjes strooide men dillezaad in hun schoenen en men prevelde daarbij de hoopvolle toverformule: “Mosterd en dille, mijn man doet wat ik wille”. Het valt dus niet te verwonderen dat dille ook een vast ingrediÎnt was van liefdesdrankjes. Of het werkt? Dat staat er nooit bij.