Leidse Hout
Terug naar overzichtDe Leidse Hout is een levendig en interessant park. Behalve tussen bomen, planten, gazons, vijvers en vogels kunt u er terechtkomen in een joggingclub of tussen tangodansers. U kunt er ook uw boterham eten op een van bankjes of op het terras van het Theehuis een high tea bestellen.
Locatie en route
Een Leids Volkspark
Het initiatief voor de aanleg van een Leids volkspark kwam van het communistisch raadslid Johan Knuttel die de leefomstandigheden van de Leidse arbeiders wilde verbeteren. Zijn voorstel werd in 1919 en opnieuw in 1923 weggestemd. Toch kreeg het plan steeds meer steun onder de Leidse bevolking en toen in 1925 de industrieel Jo de Koster 11.500 gulden aan de Leidse bevolking schonk, te besteden aan een park, kwam er een proces op gang. Er werd een fonds opgericht en ook anderen schonken geld. Uiteindelijk ging de gemeente overstag en stelde in 1928 grond beschikbaar voor een groot volkspark.
Vervolgens gingen arbeiders in het kader van de werkverschaffing aan de slag. Het zompige veen werd ontwaterd en afgegraven, er werd zand gestort en de bomen konden worden geplant. De Leidse Hout werd geopend in 1931. Het grootste deel van de Hout ligt in de Marepolder, na de oorlog is bij de noordwesthoek een nieuw stuk aangelegd in de Kikkerpolder, daar is het openluchttheater.
Meer weten?
Het boek Van natte weide tot wandelpark, 75 jaar Leidse Hout van Annerije van der Vliet werd in 2006 uitgegeven in de Leidse historische reeks. In 87 bladzijden wordt met veel illustraties de geschiedenis van de Leidse Hout verteld.
De website van de Vereniging Vrienden van de Leidse Hout geeft veel informatie en ook de agenda van de vele activiteiten die in het park plaatsvinden.
Niet veel oude bomen
De meeste bomen die nu in de Leidse Hout staan werden eind jaren veertig van de vorige eeuw geplant. Dat geldt trouwens ook voor de buitenplaatsen van Oegstgeest en voor de meeste oudere parken in het westen van Nederland. Dat komt omdat er in de laatste winter van de Tweede Wereldoorlog, die heel streng was, een groot tekort aan brandstof ontstond en mensen waar mogelijk hout probeerden te bemachtigen. In de Leidse Hout werden toen naar schatting 2000 bomen gekapt en ook de muziekkiosk werd gesloopt. Bijna 400 jaar eerder, bij het beleg van Leiden waren op gezag van de stad Leiden ook vrijwel alle bomen in een wijde omtrek om de stad gekapt. Rond Leiden zijn er daarom vrijwel geen heel oude bomen te vinden.
Tango en muziek in Waterlelie
In de oude Leidse Hout stond een muziektent, een van de vaste ingrediënten van een Volkspark. Nadat dit houten bouwwerk in de Hongerwinter (1944-1945) was gesloopt en opgestookt, duurde het tot 1998 voor er een nieuwe stond. De Bond van Architecten schreef een prijsvraag uit voor een ontwerp. Architect Anneke Janson won zowel de jury- als de publieksprijs met haar ontwerp van de Waterlelie.
Vooral het dak is opvallend met als een soort omgekeerd kruisgewelf. Vanaf mei tot oktober zijn er ieder weekeinde concerten. Op zaterdagmiddag in de zomer waan je je in Argentinië: dan wordt in de Waterlelie een tangosalon gehouden.